10 marca 2006 roku wpisana na Listę Produktów Tradycyjnych
Producent:
Stowarzyszenie Rozwoju Głogowa Małopolskiego
ul. kard. Stefana Wyszyńskiego 12
36-060 Głogów Młp.
Charakterystyka: Lekko pomarszczona; pęta małe w miarę jednolite, spiralnie ułożone; mięso o niejednolitej konsystencji; widoczne na przekroju nierównej wielkości małe kawałeczki mięsa oraz niekiedy drobne kawałki tłuszczu i ziarenka pieprzu. Dopuszczalne dłuższe laski ok. 30 cm – nie powinna być odkręcana;średnica na przekroju maksymalnie do 3,5 cm.
Skórka jelita naturalnego – od jasno- do ciemnowiśniowego; na przekroju – na obrzeżach od jasno- do ciemnoróżowego, centralnie widoczny szary, owalny tzw. punkt o różnej średnicy. Konsystencja niejednolita, trwała, średnio twarda nierozsypująca się; w próbie organoleptycznej palcowej gładka; wyrobiona masa powinna się trzymać całości i nie rozsypywać.
Wyczuwalny silny wędzonkowo-czosnkowo-pieprzowy niepowtarzalny smak i zapach. Wskazane, aby skórka z kiełbasy łatwo odchodziła; po obraniu kiełbasy skórka powinna być czysta bez pozostałości części mięsa po wewnętrznej stronie – jest to wskaźnikiem jakości uwędzenia kiełbasy, a także jakości jej wyrobienia.
Tradycja, pochodzenie oraz historia:W XVIII wieku – niezależnie od licznych prosperujących w Głogowie koło Rzeszowa rzeźników głównie bydlęcych (profesję tę prawie całkowicie opanowali Żydzi), zorganizował się w miasteczku także cech kiełbaśników (Franciszek Kotula, Miasteczko, s.118). Należeli doń wyłącznie katolicy. Pod koniec XIX w. kiełbasa głogowska zyskała sobie dobrą sławę, nie tylko w Galicji, ale także w Wiedniu i innych miastach monarchii austrowęgierskiej, głównie za sprawą oficerów ze stacjonującego w Głogowie garnizonu wojskowego. Niemały udział w rozsławieniu tej kiełbasy mieli też kupcy przejeżdżający przez Głogów oraz rodzimi murarze pracujący w różnych większych miastach Polski i Europy. Stąd też w najelegantszych sklepach, w licznych miastach oraz restauracjach znajdowały się wywieszki „głogowska kiełbasa”. Wyrób ten uchodził za specjał, także w innych krajach europejskich. W tym czasie cech liczył ponad 20 masarzy, dla wielu z nich – tak jak dzisiaj – masarstwo stanowiło dodatkowe intratne zajęcie. I tak jak dawniej na zamówienie wysyłano kiełbasę koleją do różnych miast, gdzie miała swoich stałych odbiorców. Obecnie również można ją kupić tylko na zamówienie. Do dzisiaj sąsiadom i znajomym potomkowie rodów masarskich co tydzień dostarczają kiełbasę głogowską. W przeciwieństwie do XIX w. zmienił się tylko termin uboju świń z piątku na poniedziałek lub wtorek. Dzięki sposobowi doprawiania, wyrabiania czy wędzenia, kiełbasa charakteryzuje się niezwykłym smakiem. Między kiełbasami wytwarzanymi tradycyjnym sposobem przez różnych masarzy występują różnice smakowe. Masarz, który jest spadkobiercą tradycji, nadaje inny, lepszy smak kiełbasie niż masarz, który nie ma przodków w tym zawodzie. Kiełbasa ta sprzedawana jest znajomym bezpośrednio u wytwórców – mieszkańców Głogowa. W okresach świątecznych produkcja jej jest wzmożona. Masarze kupują tuczniki u gospodarzy z okolicznych wiosek, następnie sami lub z pomocą najbliższej rodziny wyrabiają i wędzą kiełbasę w domach.