Dzikie rośliny, które wykorzystać można w kuchni, ich właściwości lecznicze, magiczne i znaczenie w kulturze Karpat. O tym właśnie w książce „Tajemnice bieszczadzkich roślin wczoraj i dziś” opowiada botanik Adam Szary. Przypomina w niej to o czym powoli już zapominamy - o związkach kulturowych człowieka z jego środowiskiem. Pisze o wpływie jaki otaczające nas rośliny miały na sztukę, kuchnie, ludową medycynę i wierzenia. Nie pomija nawet tych trujących czy halucynogennych, ostrzegając przed nieodpowiedzialnym korzystaniu z ich „mocy”. Autor opisuje 634 bieszczadzkie rośliny pokazując ich wielorakie, często sprzed lat, zastosowania. Wszystkie hasła są doskonale i bogato ilustrowane.

Wreszcie moja książka trafiła do księgarni. Twarda oprawa, 408 stron. Starałem się, aby niniejsza pozycja nie była powieleniem wielu innych propozycji w tym zakresie – przede wszystkim ma ona wymiar praktyczny i kulturowy z odniesieniem do regionu bieszczadzkiego. Pozycja składa się z dwóch części - pierwsza to rozwinięcie problemowe, ilustrowane konkretnymi przykładami:
• roślina w dawnych wierzeniach, magicznych i religijnych praktykach,
• historia pochodzenia botanicznych nazw i kontaktów ze światem roślin,
• obecność roślin w malarstwie i poezji – znaczenie symboliczne poszczególnych gatunków,
• zastosowanie roślin w ludowym i medycznym ziołolecznictwie,
• historyczne znaczenie roślin w użyciu kulinarnym i trucicielskim,
• podział siedlisk, w których należy szukać dzikich roślin o znaczeniu użytkowym,
• sposoby przygotowania „dzikich” potraw (praktyczne rady dot. obróbki do spożycia)
• chemia dzikich roślin i ich wpływ na nasz organizm
• przygotowanie ziołowej kuracji leczniczej – dobór dzikich roślin według chorób,
• gatunki chronione i ekspansywne (zanikające i nowo przybyłe).
Część druga to główny trzon treści i zawiera szczegółowy opis 634 gatunków, które występują w Bieszczadach i na pogórzu. Każdy gatunek opisałem według następującego schematu:
• siedlisko, stopień rozpowszechnienia oraz stopień jadalności
• krótki opis rośliny, kwitnienia i owocowania
• kuchnia (możliwość kulinarnego wykorzystania)
• apteka (możliwość leczniczego wykorzystania)
• historia (dawne zastosowanie w gospodarstwie domowym)
• kultura (obecność gatunku w poezji, literaturze i sztuce)

Na końcu dołączono alfabetyczny indeks wszystkich opisanych gatunków – polski i łaciński. Miłej lektury!

Adam Szary