Aktualności

Niwiski krupnik - tradycja ze smakiem

  • 14-04-2014
Na 1234 wyroby kulinarne lub produkty rolne na Liście Produktów Tradycyjnych województwo podkarpackie ma ich 158. Przedostatnim wpisem był niwiski krupnik, który zarejestrowała firma SOŁTYS Mariusza Potępy z Mielca, członek Klastra Podkarpackie Smaki.
Niwiski krupnik to gęsta, zawiesista zupa z widocznymi ziarenkami kaszy jęczmiennej, kawałkami mięsa wieprzowego i grzybów. Ma smak i zapach wywaru ugotowanego na kości wieprzowej połączony z aromatem suszonych grzybów.
Gmina Niwiska w powiecie kolbuszowskim znajduje się na obszarze dawnej Puszczy Sandomierskiej, której pozostałości otaczają zewsząd kompleksami leśnymi cały powiat. Teren gminy Niwiska poza znacznym stopniem zalesienia cechuje także niskie zaludnienie, brak przemysłu, a także długi okres wegetacyjny roślin, który sprzyja rolnictwu i sadownictwu. Dawna kuchnia lasowiacka na terenie gminy Niwiska oparta była na produktach, które ludność mogła wyprodukować sama lub zdobyć w okolicznych lasach. Pożywienie było skromne i tanie, wiele potraw przygotowywano na bazie ziemniaków i kasz: tatarczanej, jaglanej, jęczmiennej. W gminie Niwiska gospodynie znały wiele sposobów przygotowywania kasz, jednak jedną z najbardziej znanych i sporządzanych od bardzo dawna na tym terenie potraw jest krupnik. Zupa ta przygotowywana jest na bazie kaszy jęczmiennej, która występowała na tych terenach pod dostatkiem. Wiele mieszkańców do dziś pamięta jak suszyło się jęczmień na piecu, a potem „obrabiało się to kołowrotkiem” lub chodziło się do sąsiada, który go posiadał. „Przygotowanie jest bardzo proste. Do dużego garnka wkłada się kość, najlepiej tzw. krzept wieprzowy, czyli część kręgosłupa, zalewa wodą i zagotowuje. Po zagotowaniu i odszumowieniu można już włożyć jarzyny, a więc marchewkę, pietruszkę, cebulę i seler oraz wsypuje się kilka łyżek kaszy jęczmiennej. Dodatkiem znacząco podnoszącym smak są suszone grzyby. Trzeba je dzień wcześniej moczyć, potem drobno pokroić i przełożyć do zupy razem z wodą, w której się moczyły. Zupa gotuje się na małym ogniu dosyć długo, pod koniec gotowania dodaje się pokrojone w kostkę ziemniaki, choć nie jest to konieczne. Oczywiście krupnik trzeba doprawić do smaku solą i pieprzem.” (wywiad przeprowadzony z mieszkańcami gminy Niwiska). Dawniej, jeśli nie było kości do przygotowania wywaru, dodawano łyżeczkę lub dwie masła. Krupnik nie może być ani za gęsty ani za rzadki. Najlepiej smakuje spożywany tego samego dnia, w którym został ugotowany.
BIURO PROJEKTU: STOWARZYSZENIE NA RZECZ ROZWOJU I PROMOCJI PODKARPACIA PRO CARPATHIA UL. RYNEK 16 35-064 RZESZÓW
Polityka prywatności
PROJEKT WSPÓŁFINANSOWANY PRZEZ SZWAJCARIĘ W RAMACH SZWAJCARSKIEGO PROGRAMU WSPÓŁPRACY Z NOWYMI KRAJAMI CZŁONKOWSKIMI UNII EUROPEJSKIEJ
PROJECT SUPPORTED BY A GRANT FROM SWITZERLAND THROUGH THE SWISS CONTRIBUTION TO THE ENLARGED EUROPEAN UNION